مشکلات جسمانی به دلیل فشارهای زیادی که بر روان و توانمندی‌های هیجانی افراد دارد به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر نتایج درمان و تبعیت بیماران دیالیزی از درمان دارویی تأثیرگذار می‌باشد. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و رفتاردرمانی دیالکتیکی بر تبعیت از درمان دارویی بیماران همودیالیز کلیوی انجام شد. این مطالعه کار آزمایی بالینی تصادفی در سال 1399 بر روی 45 نفر از بیماران همودیالیزی بیمارستان امین شهر اصفهان انجام شد. افراد به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. گروه‌های آزمایش تحت 6 جلسه درمان شناختی رفتاری و 8 جلسه رفتاردرمانی دیالکتیک قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله‌ای دریافت نکرد. برای سنجش از پرسشنامه‌ی تبعیت از درمان دارویی موریسکی در سه مرحله پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری بر روی سه گروه استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آنالیز واریانس دوطرفه با اندازه‌گیری‌های مکرر تجزیه‌وتحلیل شدند. نتایج آنالیز واریانس دوطرفه با اندازه‌گیری‌های مکرر نشان داد، تفاوت معنی‌داری در میانگین نمرات تبعیت از درمان دارویی گروه‌های آزمایش با گروه کنترل وجود داشت. نتایج آزمون تعقیبی Bonferroni  نشان داد که در مرحله پس‌آزمون و هم‌چنین پیگیری بین گروه کنترل با گروه رفتاردرمانی دیالکتیک و شناختی-رفتاری تفاوت معنی‌داری وجود دارد. نتایج اما نشان داده است که تفاوت بین دو گروه دیالکتیک و شناختی-رفتاری در هر دو مرحله پس‌آزمون و پیگیری با یکدیگر معنی‌دار به دست نیامده است. با توجه به نتایج حاصل از پژوهش مبنی بر اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک و درمان شناختی رفتاری بر افزایش تبعیت از درمان دارویی بیماران همودیالیزی، استفاده از این روش جهت افزایش تبعیت از درمان دارویی بیماران کلیوی توصیه می‌گردد.